Απίστευτη αντιμετώπιση παιδιών με αυτισμό από το «επιτελικό κράτος»

Το Ειδικό Σχολείο για μαθητές με αυτισμό Θεσσαλονίκης λειτουργούσε επί 16 ολόκληρα χρόνια σε ένα βιομηχανικό κτίριο, κάτω από μια εν ενεργεία βιοτεχνία και πάνω από την αποθήκη υλικών καθαριότητας του δήμου Θεσσαλονίκης. Η αυλή του σχολείου ήταν η ταράτσα της αποθήκης του δήμου. Ο θόρυβος από τα φορτηγά του τομέα καθαριότητας και μεταφορών, που πηγαινοέρχονταν συνεχώς διάκοπτε κάθε προσπάθεια συγκέντρωσης των μαθητριών και των μαθητών. Στο κτήριο αυτό συστεγάζονταν και το 2ο ΕΕΕΕΚ Πυλαίας. 

Σε επιστολή της προς το δήμαρχο Πυλαίας το Δεκέμβριο 2022, η γραμματέας του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου, τον κατηγόρησε γιατί συμφώνησε να συνεχίσουν τα σχολεία να στεγάζονται στο ίδιο κτίριο χωρίς πιστοποιητικό καταλληλόλητας, χωρίς πιστοποιητικό πυροπροστασίας. Ο Πρόεδρος Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου, είχε πει τότε ότι: «Το κτήριο αυτό είναι παράνομο από την αρχή. Ο νόμος λέει ότι απαγορεύεται να γίνεται μέσα σε αυτό οποιαδήποτε εμπορική δραστηριότητα, απαγορεύεται να υπάρχουν αποθηκευμένα υλικά. Απαγορεύεται η στάθμευση οχημάτων. Εδώ τα έχουμε όλα μαζί. Δεν υπάρχει καν έξοδος κινδύνου». Η Πολεοδομία έλεγξε το χώρο δύο φορές. Σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα, «…ακόμη και μετά τις εργασίες που έγιναν, επανήλθε για νέα αυτοψία στις αρχές Μάϊου (2022) και με νέο της έγγραφο ξεκαθαρίζει ότι μετά τον έλεγχο που έγινε «δεν είναι δυνατή η άρση επικινδυνότητας». Μάλιστα, η Πολεοδομία επιβάλλει «το μέτρο της αχρησίας του χώρου (σ.σ. της αυλής – ταράτσας) κάτω από το στέγαστρο ως ηπιότερο μέτρο άρσης του κινδύνου». 

Εδώ και πολλά χρόνια προτείνονται λύσεις για την οριστική επίλυση του κτιριακού προβλήματος του σχολείου άλλα λύση δεν δόθηκε ποτέ. Σε παλαιότερο άρθρο (13/9/2008) διαβάσαμε για κάποιο «…νέο σχολικό συγκρότημα … στην περιοχή της Τούμπας…» που θα κατασκευάζονταν από την νομαρχία Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με την εταιρεία "Αττικό Μετρό". Το αίτημα της νομαρχίας ήταν για την κατασκευή των δύο ειδικών σχολείων, το Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΕΕΚ) για μαθητές με νοητική στέρηση, καθώς και το ειδικό δημοτικό σχολείο για παιδιά με αυτισμό. Σύμφωνα με το δημοσίευμα το κτίριο αναμένονταν «…να ξεκινήσει το αργότερο σε ένα μήνα (δηλαδή το Νοέμβριου του 2008), ενώ σύμφωνα με το αρχικό χρονοδιάγραμμα πρόκειται να παραδοθεί σε τέσσερις πέντε μήνες…». Δηλαδή το 2009 οι μαθήτριες και οι μαθητές με αυτισμό θα είχαν το σχολείο τους.

Να σημειωθεί ότι η δωρεάν παραχώρηση της χρήσης των κτιριακών εγκαταστάσεων και του αντιστοίχου αύλειου χώρου, συνολικού εμβαδού οικοπέδου 7.300 m2 στις οποίες λειτουργούσε το Ορφανοτροφείο «Μέγας Αλέξανδρος» έγινε το 2006 από το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Απόφαση με Αριθ.πρωτ.ΔΥ8γ/Γ.Π 106372/7 -11- 2006). Η απόφαση του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στηρίχτηκε στην απόφαση του Παπάφειου Ιδρύματος (8-12-2004) για δωρεάν διάθεση της αιτούμενης έκτασης με σκοπό «…τη δημιουργία εργοταξίου του Μετρό Θεσσαλονίκης, υπό την προϋπόθεση τη μεταστέγαση και απρόσκοπτη λειτουργία των σχολικών μονάδων ειδικής αγωγής, που φιλοξενούνται στους χώρους αυτούς.». Κάτι που έγινε μερικώς αφού στο σχολείο που δημιουργήθηκε στο χώρο αυτό μεταφέρθηκε το 1ο ΕΕΕΕΚ, Θεσσαλονίκης δεν μεταφέρθηκε όμως ποτέ το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο για παιδιά με αυτισμό. 

Μετά από τις καταγγελίες μελών του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του σχολείου περί ακαταλληλότητας τους σχολείου, καταθέσαμε ερώτηση προς την υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων (3088, 9/2/2022) η οποία αρχικά μας απάντησε ότι «…Κατόπιν έρευνας στο αρχείο της ως άνω υπηρεσίας του Υ.ΠΑΙ.Θ., δεν βρέθηκε αίτημα σχετιζόμενο με σχολική μονάδα ειδικής αγωγής στον Δήμο Πυλαίας-Χορτιάτη, ούτε και εγκεκριμένο κτιριολογικό πρόγραμμα στο παρελθόν.». Αργότερα μας έστειλε νέα απάντηση με την ένδειξη ΑΝΑΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΣΤΟ ΟΡΘΟ (7/6/2022) στην οποία έγραφε «…Κατόπιν έρευνας στο αρχείο της ως άνω υπηρεσίας του Υ.ΠΑΙ.Θ., διαπιστώθηκε ότι κατατέθηκε: α) το με αρ. πρωτ. εισερχ. 32206/22-3-2022 αίτημα του Δήμου Πυλαίας - Χορτιάτη για εκπόνηση κτιριολογικού προγράμματος για το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο και Ειδικό Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης για παιδιά με αυτισμό και β) και το με αρ. πρωτ. εισερχ. 43119/13-4-2022 αίτημα του ίδιου Δήμου για εκπόνηση κτιριολογικού προγράμματος για το 2ο Ε.Ε.Ε.Ε.Κ. Πυλαίας - Χορτιάτη.». Νεότερη ενημέρωση δεν είχαμε. 

Τον Ιανουάριο 2023 εξεταζόταν η μετεγκατάσταση των δύο σχολείο σε κτίριο στην Περαία όπου παλιότερα στεγαζόταν εκεί ένα άλλο δημοτικό το οποίο μεταφέρθηκε αλλού αλλά και πάλι δεν έγινε τίποτα. Τον Νοέμβριο 2023 προκηρύχθηκε διαγωνισμός και για το δημοτικό σχολείο κατατέθηκε φάκελος από έναν ιδιοκτήτη εκπαιδευτήριου που λειτουργούσε μέχρι τον Ιούνιο του 2023 ως ιδιωτικό σχολείο στο Πανόραμα αλλά ο δήμος Πυλαίας θεώρησε ότι δεν τηρούσε τις προδιαγραφές. Τον Ιούνιο (2024) ο δήμος Θέρμης κατέθεσε στην ΚΤ.ΥΠ. Α.Ε. έγγραφα (Αρ. Πρωτ. 38204/04-06-2024 και Αρ. Πρωτ. 44498/ 05-07-2024) σύμφωνα με τα οποία ο δήμος διαθέτει οικόπεδο για την κατασκευή σχολείων στα οποία θα μπορούσαν να στεγαστούν το Ειδικό Σχολείο και το 2ο ΕΕΕΕΚ Πυλαίας. Απέστειλε επίσης την Απόφαση Έγκρισης Κτιριολογικού Προγράμματος και το Κτιριολογικό Πρόγραμμα, προκειμένου να ενταχθεί η μελέτη της κατασκευής των σχολείων στον προγραμματισμό της ΚΤΥΠ ΑΕ. Αλλά προφανώς το «επιτελικό κράτος» δεν είναι τόσο γρήγορο στη λήψη αποφάσεων, ειδικά όταν δεν αφορά τα «δικά του παιδιά». Δεδομένου ότι δεν έκανε τίποτα από το 2008 δεν περιμέναμε λύση σε 6 μήνες. 

Το Δεκέμβριο 2023 πραγματοποιήθηκαν έλεγχοι στο κτίριο που στεγάζονταν τα δύο σχολεία, από μηχανικούς με εντολή εισαγγελέα αλλά και του Δήμου Πυλαίας. Κατόπιν αυτών θυροκολλήθηκε η έκθεση αυτοψίας και η απόφαση για επιβολή προστίμου λόγω παράνομης κατασκευής και το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Πυλαίας -Χορτιάτη έστειλε έγγραφο προς όλους τους εμπλεκόμενους φορείς αναφέροντας πως, εάν δεν βρεθεί άμεσα κτίριο για τη μεταστέγαση των εν λόγω σχολείων, θα προβεί σε αναστολή της λειτουργίας τους στο συγκεκριμένο κτίριο. Επομένως από τότε όλοι ήξεραν ότι πρέπει οπωσδήποτε να βρεθούν νέα κατάλληλα κτίρια για τη μεταστέγαση των εν λόγω σχολείων. Για μια ακόμη φορά όμως η πολιτεία δεν έπραξε το καθήκον της. Τέλη Αυγούστου 2024 ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας δήλωσε ότι οι μαθητές του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου για παιδιά με αυτισμό θα φοιτήσουν τη χρονιά 2024-25 στο 10ο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Βαρήκοων Θεσσαλονίκης το οποίο συστεγάζεται με το 1ο Δημοτικό Πυλαίας. Ούτε και αυτό έγινε. Σε σύσκεψη που είχε προηγηθεί στο Δημαρχείο Πανοράματος ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης είχε πει ότι «Βρέθηκαν χώροι στη δυτική Θεσσαλονίκη, στη Θέρμη και στην Καλαμαριά και οι εργασίες διαμόρφωσής τους ξεκινούν άμεσα. Είμαστε σε μια βεβαιωμένη και τετελεσμένη κατάσταση». Τίποτα από αυτά δεν έγινε. 

Τελικά, η πολυετής αδράνεια κεντρικής κυβέρνησης και δήμων της περιοχής που παρά την επίγνωση της ακαταλληλότητας του κτιρίου δεν προχώρησαν σε απαραίτητες ενέργειες για την επίλυση του προβλήματος με αποτέλεσμα την αναστολή της λειτουργίας του Ειδικού Σχολείου για μαθητές με αυτισμό Θεσσαλονίκης και του 2ου ΕΕΕΕΚ Πυλαίας λόγω έλλειψης διδακτηρίου (απόφαση του Αναπληρωτή Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας 7/10/2024).

Δυστυχώς όμως, δεν είναι το μόνο ειδικό σχολείο που τέθηκε σε αναστολή. Το 8ο Δημοτικό Ειδικό Σχολείο Θεσσαλονίκης, το Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Καλαμαριάς, το 9ο Ειδικό Νηπιαγωγείο Θεσσαλονίκης και το Ειδικό Νηπιαγωγείο Καλαμαριάς είναι σε αναστολή από την ίδρυσή τους λόγω έλλειψης διδακτηρίων (απόφαση 14711 Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας, ΦΕΚ 4796 – 20/8/2024). Δηλαδή, μπορεί «στα χαρτιά» να ιδρύονται ειδικά σχολεία αλλά στην πράξη δεν υπάρχουν αφού η Πολιτεία δεν ενδιαφέρθηκε πραγματικά να προσφέρει στα άτομα με αναπηρίες αυτά που δικαιούνται (άρθρα 2, 4, 21, 25 και 116 του Συντάγματος, νόμος 4488/2017 Μέρος Δ, άρθρο 24 ν. 4074/2012, ν. 3699/2008...).

ΣΟΦΙΑ – ΧΑΪΔΩ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Βουλεύτρια Β΄ Πειραιά