Προβληματική η εφαρμογή της τράπεζας θεμάτων 

 

Σύμφωνα με την Υ.Α. 173678/ΓΔ4 (ΦΕΚ 5787) δημιουργήθηκε Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας (Τ.Θ.Δ.Δ.) με κύριο σκοπό την εγκυρότητα και την αξιοπιστία και η οποία θα  τελικά διασφάλιζε το αδιάβλητο της εξεταστικής διαδικασίας.

Στην παράγραφο γ. του 1ου άρθρου η Υ.Α. λένε ότι: γ. Υποστηρίζει τον σχεδιασμό πρακτικών διαμορφωτικής αξιολόγησης, καθώς είναι προσβάσιμη καθ’ όλη τη

διάρκεια του σχολικού έτους.

Στα λύκεια, για το τέλος των μαθημάτων απομένουν το πολύ 40 μέρες (εργάσιμες από 14/3/2022) και σε κάποια μαθήματα που είναι γραπτώς εξεταζόμενα για τα ειδικά λύκεια (Άλγεβρα, Γεωμετρία Φυσική, Φυτική Παραγωγή, Αρχές Λογιστικής κ.ά. «Καθορισμός των «Γραπτώς Εξεταζόμενων» μαθημάτων στις προαγωγικές εξετάσεις της B’ τάξης των Λυκείων των ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ. στο πλαίσιο της Τράπεζας Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας, της εξεταστέας ύλης και του τρόπου αξιολόγησης αυτών κατά το σχολικό έτος 2021-22, βάσει του άρθρου 9 του ν.4692/2020 (Α΄ 111) » )   δεν υπάρχουν θέματα αξιολόγησης. Ενώ σε άλλα μαθήματα τα θέματα είναι μετρημένα στα δάκτυλα τους ενός χεριού. Το ίδιο ισχύει και για γραπτώς εξεταζόμενα μαθήματα της Α Λυκείου των ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ..

Αυτό σημαίνει ότι στην προκειμένη περίπτωση ο ρόλος της τράπεζας στο σχεδιασμό πρακτικών διαμορφωτικής αξιολόγησης ακυρούται. Δεν διασφαλίζεται επίσης η εγκυρότητα και η αξιοπιστία των εξετάσεων. Σε προηγούμενη αναφορά της Ελληνικής Λύσης προς το ΥΠΑΙΘ (621/26-11-2021) σχετικά με την τράπεζα θεμάτων στα ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.-Λ., στην απάντησή τους έγραψαν ότι «προβλέπεται η αυτόνομη λειτουργία της Τ.Θ.Δ.Δ. για το Γενικό Λύκειο, το Λύκειο Ε.Α.Ε., το Επαγγελματικό Λύκειο και το Λύκειο ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ. στην ίδια δικτυακή βάση» και για  «μια δεξαμενή γνώσης, εμπειρίας, διδακτικών πρακτικών καθώς και ανατροφοδότησης εκπαιδευτικών και μαθητών». Εδώ όμως η «δεξαμενή» φαίνεται να είναι άδεια.

Όσον αφορά στην Τράπεζα Θεμάτων στα Γενικά Λύκεια σε δημοσιεύματα αναφέρονται λάθη και προχειρότητα. Γίνεται λόγος για  θέματα «εκτός σχολικού ύφους και σχολικής πραγματικότητας» (περιέχει αρκετά θέματα που θεωρούνται «εξεζητημένα» ακόμη και για έμπειρους εκπαιδευτικούς). Η Ομάδα Έρευνας Τεκμηρίωσης Διδασκαλίας της Φυσικής κάνει λόγο για μη διαβαθμισμένα θέματα και ότι «Η δυσκολία των θεμάτων, στην πλειονότητά τους, ελάχιστη σχέση έχει με εκείνη του σχολικού εγχειριδίου, το οποίο επί της ουσίας το ακυρώνουν. Αν ο εκπαιδευτικός δεν διδάξει θέματα από την Τράπεζα Θεμάτων και αρκεστεί μόνο στο σχολικό βιβλίο, η αποτυχία των μαθητών του είναι βέβαιη». Γίνεται επίσης λόγος για καθυστέρηση στην εισαγωγή των θεμάτων  και ότι δεν υπάρχει ελεγκτικός μηχανισμός για την ποιότητα ή την επανάληψη θεμάτων, καθώς το βάρος έχει πέσει μόνο στον αριθμό των θεμάτων.

Με δεδομένα όλα τα παραπάνω, η εφαρμογή της τράπεζα θεμάτων στα ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ. δεν φαίνεται να συνάδει το πνεύμα του νόμου που αφορά στην αναγκαιότητά της. Δεν είναι τελικά κατανοητό ποιοι είναι οι στόχοι της τράπεζας θεμάτων στην περίπτωση των ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ. δεδομένου ότι μένουν το πολύ 40 εργάσιμες ημέρες και ο στόχος της διαμορφωτικής αξιολόγησης και της ανατροφοδότησης εκπαιδευτικών και μαθητών έχει χαθεί.

Τα παιδαγωγικά και ψυχολογικά οφέλη, που θεωρητικά θα είχαν μαθήτριες που φοιτούν στα Λύκεια ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ στην περίπτωση του ελληνικού εκπαιδευτικού παραδείγματος, όχι μόνο αδιαμφισβήτητα δεν είναι, όπως ισχυρίζονται από το υπουργείο, αλλά μάλλον το αντίθετο μιας και φαίνεται ότι θα χρησιμοποιηθούν απλά και μόνο ως εξεταστικά εργαλεία.    

Οι ισχυρισμοί για ισότιμη μεταχείριση, στο πλαίσιο της αρχής της διακριτικότητας και της διαφοροποιημένης παιδαγωγικής προσέγγισης, όλων των μαθητών και μαθητριών κάθε τύπου Λυκείου είναι προφανώς αίολοι. Μια αναζήτηση στον ιστότοπο της τράπεζας θεμάτων θα σας πείσει. Π.χ. για την άλγεβρα Α΄ Γενικού Λυκείου εμφανίζονται 414 εγγραφές ενώ για την Α΄ Λυκείου ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ εμφανίζονται 0 εγγραφές (προσπέλαση 11/3/2022).  Τα θέματα της άλγεβρας Α΄ Γενικού Λυκείου έχουν αναρτηθεί ουσιαστικά από την περίοδο 2013-14 όταν η τράπεζα θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά. Πάνω σε αυτά τα θέματα έγιναν διορθώσεις και προσθήκες. Σε αυτή την περίπτωση μπορεί κάποιος να δεχτεί ότι οι λόγοι της αναγκαιότητας της εισαγωγής (σχεδιασμός πρακτικών διαμορφωτικής αξιολόγησης, προσβασιμότητα, εγκυρότητα και αξιοπιστία των εξετάσεων) εφαρμόζονται. Στην περίπτωση της Α΄ Λυκείου των ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ. ακόμη και αν σήμερα προστεθεί ικανός αριθμός θεμάτων, προφανώς δεν έχει κανένα νόημα.

Γκιμίσης Β. Μαθηματικός M.Ed.