Η καταστροφή των παράκτιων
οικοσυστημάτων των θαλασσών μας και η αδιαφορία του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης
και Πολιτικής Προστασίας
Με βάση δημοσίευμα του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας
"Αρχιπέλαγος", καταθέσαμε ερώτηση, στα πλαίσια κοινοβουλευτικού
ελέγχου (477/ 29.08.2023 ),
στα υπουργεία Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Περιβάλλοντος και
Ενέργειας, Τουρισμού, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής
Προστασίας και Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο «Τεράστια καταστροφή στα
παράκτια οικοσυστήματα των θαλασσών μας».
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, στην χώρα μας,
που συγκαταλέγεται στους κορυφαίους προορισμούς για το yachting, δεν υπάρχουν
οι στοιχειώδεις υποδομές, αλλά ούτε και
τηρείται καμία χωροθέτηση για αυτό. Έτσι το κάθε σκάφος αγκυροβολεί όπου και όπως θέλει,
κατά παράβαση της ελληνικής και της ευρωπαϊκής νομοθεσίας που ορίζει ότι
απαγορεύεται η αγκυροβόληση πάνω από θαλάσσια λιβάδια Ποσειδωνίας. Σε άλλα μέρη
της Μεσογείου, π.χ. Ισπανία, Ιταλία, Κροατία κ.λπ. σε περιοχές με λιβάδια
Ποσειδωνίας, τα σκάφη προσδένουν πάνω σε ειδικά μόνιμα αγκυροβόλια. Τα προστατευόμενα λιβάδια Ποσειδωνίας, μας δίνουν πολύτιμο οξυγόνο,
εξασφαλίζουν την παραγωγικότητα των θαλασσών μας, το βαθύ τους ρίζωμα σχηματίζει
φυσικό φράχτη που αποτρέπει τη διάβρωση των παραλιών, ενώ είναι και ένας
ανεκτίμητος σύμμαχός μας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής
αλλαγής, καθώς απορροφούν 35 φορές περισσότερο άνθρακα, σε σύγκριση με τα
τροπικά δάση. Η καταστροφή ενός λιβαδιού Ποσειδωνίας, συνεπάγεται τον αφανισμό
ενός ολόκληρου οικοσυστήματος, αλλά και την εκ νέου απελευθέρωση όλης της
ποσότητας μπλε άνθρακα που αποθηκεύεται σε αυτά. Για να ανακάμψει ένα
κατεστραμμένο λιβάδι απαιτείται χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των 100 ετών.
Επίσης, σύμφωνα με
τους όρους που ορίζονται από τη
συνθήκη Marpol, και υποχρεούται να εφαρμόζει και η πατρίδα μας, μεταξύ άλλων ορίζεται ότι, τα λύματα των
σκαφών πρέπει να δέχονται επεξεργασία και έπειτα να απορρίπτονται τουλάχιστον 4
μίλια από την πλησιέστερη ακτή, ή να αδειάζουν σε κατάλληλη μονάδα υποδοχής
λυμάτων που υποχρεούνται να διαθέτουν όλες οι μαρίνες στην Ελλάδα (και παρ’ όλα
αυτά σήμερα δεν λειτουργεί καμία αντίστοιχη μονάδα).
Ρωτήσαμε τους υπευθύνους των υπουργείων αν σκοπεύον να παρέμβουν ώστε να τηρηθεί η
νομοθεσία, να προστατευτούν τα χαρτογραφημένα
λιβάδια Ποσειδωνίας και να προστατευτούν οι ακτές από τη ρύπανση.
Προς μεγάλη μας έκπληξη, το υπουργείο Κλιματικής
Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, στην
απάντησή του έγραφε: «Σε απάντηση του ανωτέρω μέσου κοινοβουλευτικού ελέγχου και σε ό,τι αφορά
στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, σας γνωρίζουμε ότι τα
διαλαμβανόμενα στην εν θέματι Ερώτηση ζητήματα δεν άπτονται των αρμοδιοτήτων
των Υπηρεσιών μας, προκειμένου δε να δοθεί μια συνολική και ολοκληρωμένη
απάντηση επί των τεθέντων ερωτημάτων, αρμόδια να σας ενημερώσουν είναι τα
συνερωτώμενα Υπουργεία»
Όμως σε
ιστοσελίδα του υπουργείου με τίτλο «Κλιματική
Κρίση», αναγράφονται
τα εξής: «Η κλιματική κρίση και οι επιπτώσεις της απαιτούν δράση εκ των
προτέρων, απαιτούν Πρόληψη, Προετοιμασία/Ετοιμότητα και Άμεση Απόκριση,
με σκοπό την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της χώρας. Αυτοί
είναι οι καίριοι πυλώνες για την προσαρμογή (adaptation) της χώρας μας στα νέα,
καινοφανή δεδομένα, οι οποίοι αποτελούν και τον πυρήνα της προσέγγισης του
Υπουργείου στη διαχείριση των κινδύνων όπως αυτοί προκύπτουν από την κλιματική
κρίση. Στο πλαίσιο αυτό, προωθείται η χάραξη μιας Εθνικής Στρατηγικής
για την Κλιματική Κρίση και την Πολιτική Προστασία. Πρόκειται για μια
μακροπρόθεσμη στρατηγική, η οποία δεν είναι απλά θεωρητική, αλλά βασίζεται σε
επιστημονικά δεδομένα και υλοποιείται με συγκεκριμένο Σχέδιο Δράσης,
στη βάση ενός Εθνικού Διαλόγου για την κλιματική κρίση και τις
προκλήσεις της. Στο πλαίσιο αυτό, προωθείται η χάραξη μιας Εθνικής
Στρατηγικής για την Κλιματική Κρίση και την Πολιτική Προστασία. Πρόκειται
για μια μακροπρόθεσμη στρατηγική, η οποία δεν είναι απλά θεωρητική, αλλά βασίζεται
σε επιστημονικά δεδομένα και υλοποιείται με συγκεκριμένο Σχέδιο Δράσης,
στη βάση ενός Εθνικού Διαλόγου για την κλιματική κρίση και τις
προκλήσεις της. Το Υπουργείο έχει εγκαινιάσει ήδη από τα τέλη του 2021
τον Εθνικό Διάλογο για την Κλιματικής Κρίση, με ενεργό συμμετοχή των
κοινοβουλευτικών κομμάτων, της επιστημονικής κοινότητας, της κοινωνίας των
πολιτών, κάθε Ελληνίδας και κάθε Έλληνα, έτσι ώστε όλοι μας να γίνουμε
συμμέτοχοι σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια. Και στο πλαίσιο αυτό, προχώρησε από
τον Φεβρουάριο 2022 στην εκπόνηση ενός νέου ερευνητικού προγράμματος, με
αντικείμενο τη διερεύνηση στάσεων και απόψεων σχετικά με την κλιματική αλλαγή.
Με έμφαση στην ατομική περιβαλλοντική κουλτούρα και τις
πρακτικές που υιοθετούν ή είναι πρόθυμοι να υιοθετήσουν οι πολίτες, αλλά και
στην αξιολόγηση πολιτικών αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης,
ιδίως σε θέματα πρόληψης, προσαρμογής και ευαισθητοποίησης των πολιτών.
Ένα πρόγραμμα ανοιχτό στην κοινωνία, με συμμετοχικές δράσεις πολιτών και της
επιστημονικής κοινότητας, εργαστήρια ανταλλαγής ιδεών, δημόσιες παρουσιάσεις
και δημοσιεύσεις. … Πρωτίστως, όμως, το νέο αυτό ερευνητικό
πρόγραμμα αποτελεί χρήσιμο οδηγό για τις πολιτικές και επιμέρους δράσεις του
Υπουργείου, καθώς αποτυπώνει με εξαιρετικά εύληπτο τρόπο τις αντιλήψεις /
ανάγκες / αγωνίες της ελληνικής κοινωνίας μπροστά στο φαινόμενο της κλιματικής κρίσης.
Αποτυπώνει, επίσης, τη διάθεση των πολιτών να έχουν έναν πιο ενεργό ρόλο μέσα
από έμπρακτες συμπεριφορές και πρωτοβουλίες σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο –
μια στάση που το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας επιδιώκει
να θέσει στην «καρδιά» των πολιτικών του.»
Με βάση όσα περιγράψαμε παραπάνω, καταθέσαμε
νέα ερώτηση (αρ.
πρωτ. 713) για να σιγουρευτούμε αν η καταστροφή των προστατευόμενων λιβαδιών
Ποσειδωνίας καθώς και η καταστροφή του θαλάσσιου και παράκτιου περιβάλλοντος
άπτονται θεμάτων Κλιματικής Κρίσης. Δυστυχώς απογοητευτήκαμε πλήρως. Στην απάντηση
γράφουν: «…ουδέν έχουμε να επισημάνουμε ή να προσθέσουμε, πλέον των
διαλαμβανόμενων στο υπ’ αριθ. ΥΠ 779 από 07-09-2023 Έγγραφό μας, επί της με
αριθμό 477/ 29.08.2023 Ερώτησης της ιδίας Βουλευτή.»
Άρα η καταστροφή των προστατευόμενων λιβαδιών
Ποσειδωνίας καθώς και η καταστροφή του θαλάσσιου και παράκτιου περιβάλλοντος δεν
άπτονται θεμάτων Κλιματικής Κρίσης. Ίσως η έρευνα
της διαΝΕοσις (που δεν
ξέρουμε πόσο στοίχισε – πόσα πήρε η Metron
Analysis και πόσα η ΜΚΟ διαΝΕΟσις)
είναι πρόσχημα για να μην κάνουν απολύτως τίποτα. Πρέπει να τους είμαστε
ευγνώμονες που έκαναν την έρευνα. Και πολύ μας είναι. Γιατί
τις «…συγκεκριμένες μεσο-μακροπρόθεσμες δράσεις», που επικαλούνται στο δελτίο τύπου που
εκδόθηκε μετά την έρευνα, δεν τις είδαμε. Όσον αφορά στην «Οικοδόμηση μιας νέας σχέσης εμπιστοσύνης με
τους πολίτες», αυτή μοιάζει με ανέκδοτο.
ΣΟΦΙΑ –
ΧΑΪΔΩ ΑΣΗΜΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Βουλεύτρια
Β΄ Πειραιά
